Nijmegen

Nijmegen () (in het Nijmeegs: Nimwèège, Duits: Nimwegen, Latijn: Noviomagus, Frans: Nimègue, Spaans en Italiaans: Nimega) is een stad en gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland, dicht bij de grens met Duitsland. De gemeente telt 187.049 inwoners (22 november 2024) en is qua inwonertal de grootste gemeente van Gelderland en daarnaast de negende stad van Nederland. De stad ligt grotendeels op de zuidelijke oever van de Waal, aan de voet van een stuwwal. Een deel van de bebouwing van de stad ligt op een spoelzandwaaier die ook uit diezelfde gletsjers uit de Saalienijstijd is ontstaan. Na de Tweede Wereldoorlog breidde de stad zich naar het zuiden en westen uit. Eind jaren negentig volgde de uitbreiding naar het noorden, de rivier over: de zogenoemde Waalsprong. In het gebied rond en tussen de reeds bestaande dorpen Lent, Ressen en Oosterhout is vanaf eind jaren negentig veel nieuwbouw verrezen. Nijmegen heeft een lange geschiedenis die meer dan 2000 jaar teruggaat. Ulpia Noviomagus Batavorum, dat als de rechtstreekse voorloper van het huidige Nijmegen geldt, kreeg omstreeks het jaar 100 Romeinse stadsrechten. In 1230 werd Nijmegen vrije rijksstad en in 1402 werd het ook een hanzestad. Nadat Nijmegen tussen 1655 en 1679 al eens een Kwartierlijke Academie huisvestte, is de stad sinds de komst van de Katholieke Universiteit in 1923 (sinds 2004 de Radboud Universiteit) een universiteitsstad. De gemeente is aangesloten bij het samenwerkingsverband Euregio Rijn-Waal. Van oudsher maakt Nijmegen met enkele andere gemeentes in de omgeving, zoals Wijchen, Beuningen en Berg en Dal, deel uit van het Rijk van Nijmegen. Nijmegen is een van de vier steden die op grond van haar opgetekende geschiedenis aanspraak maakt op de titel "oudste stad van Nederland". De stad vierde in 2005 haar 2000-jarig bestaan.